W 1961 roku w USA uruchomiono program Apollo, który miał doprowadzić do lądowania człowieka na Księżycu. Udało się to zrobić 20 lipca 1969 roku, a pierwszymi ludźmi na Księżycu byli Neil Armstrong i Edwin Buzz Aldrin. Data lądowania na Księżycu stała się jedną z symbolicznych dat wyznaczających kolejny etap podboju świata, tym razem kosmicznego, przez człowieka. Załoga Apollo 11 zyskała zaś światową sławę.
„Mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości”
20 lipca 1969 roku Neil Armstrong, dowódca misji Apollo 11, stał się pierwszym człowiekiem na powierzchni Srebrnego Globu. Postawił stopę na Księżycu i powiedział - „To jest mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości”. Tego dnia ponad pół miliarda ludzi na całym świecie z zapartym tchem oglądało transmisję telewizyjną, śledząc przebieg misji Apollo 11. Do dziś ostatnią osobą, która stąpała po księżycowym gruncie, jest Harrison H. Schmitt, członek misji Apollo 17 w grudniu 1972.
Program Apollo
W 1961 roku prezydent USA, John F. Kennedy ogłosił, że Amerykanie wylądują na Księżycu przed upływem dekady. Inżynierowie musieli zbudować rakietę na tyle silną, by doleciała do Księżyca oraz statek kosmiczny zdolny odbyć tę podróż w obie strony. Pomocne okazały się doświadczenia twórcy rakiety V2, Wernhera von Brauna. Zbudowano gigantyczną rakietę Saturn V, która miała wynieść statki kosmiczne Apollo.
Program Apollo (seria amerykańskich lotów kosmicznych przygotowywanych od roku 1961) został zrealizowanych w latach 1966–1972. Celem było lądowanie człowieka na Księżycu, a następnie jego bezpieczny powrót na Ziemię. Zadanie zostało zrealizowane w 1969 roku, w czasie misji Apollo 11. Program był kontynuowany do roku 1972. Amerykanie lądowali na Księżycu sześciokrotnie. Całkowity koszt programu wyniósł 25,4 miliarda dolarów. Ilość pozyskanego i dostarczonego na Ziemię materiału to 381,7 kg (ponad dwa tysiące próbek)
Apollo 11
Początek lotu Apollo 11 spędził na orbicie okołoziemskiej, następnie udał się w trasę liczącą 384 400 km. Po trzech dniach Apollo 11 wszedł na orbitę Księżyca. Armstrong i Aldrin przeszli do modułu księżycowego, który został odłączony i rozpoczął historyczne lądowanie. Astronauci wylądowali na Księżycu 20 lipca 1969 roku. Wkrótce Neil Armstrong przekazał Ziemi radosną wiadomość – „Orzeł wylądował”.
Pobyt na powierzchni Księżyca
21 lipca 1969, o godz. 2:56 UTC, Armstrong zszedł po drabince i postawił stopę na pokrytej pyłem powierzchni Srebrnego Globu, wygłosił słowa, które przeszły do historii: „To jest mały krok człowieka, ale wielki skok dla ludzkości”. Następnie wyszedł Aldrin. Obaj astronauci przeprowadzili badania naukowe, ustawili amerykańską flagę i zebrali 21,7 kilogramów kamieni, piasku i pyłu.
Próbki przywiezione przez Apollo 11 zostały zebrane w czterech fazach. Po zejściu na powierzchnię Srebrnego Globu, Armstrong zebrał kilka odłamków skał w plastikowy woreczek. Te „rezerwowe próbki” zapewniały nieco materiału księżycowego na wypadek konieczności nagłego przerwania wyprawy i przedwczesnego powrotu na Ziemię.
Nieco później zebrał łopatką większą ilość materii księżycowej do metalowego zasobnika. Następnie zebrał „próbki udokumentowane”, na które składały się obiekty starannie wybrane na podstawie ich wartości geologicznych.
Armstrong robił zapisy i fotografował miejsce znalezienia i pozycję tych minerałów. Z kolei zostały wydobyte próbki za pomocą specjalnych narzędzi spod powierzchni Księżyca.
Po 21 godzinach i 36 minutach spędzonych na Księżycu astronauci powrócili do modułu dowodzenia, gdzie czekał na nich Michael Collins. Droga powrotna minęła bez przeszkód. 24 lipca 1969 r. Apollo 11 wodował na Oceanie Spokojnym.
Po misji Apollo 11 na Księżycu lądowało jeszcze pięć statków z załogą ludzką. Ostatnia misja odbyła się w 1972. (Apollo 17). Od tamtego czasu nikt nie lądował na Księżycu.
Kabina Apollo 11 obecnie jest eksponatem w National Air and Space Museum w Waszyngtonie.
Ile osób do tej pory postawiło stopę na srebrnym globie?
Do dzisiaj na Księżycu stanęło 12 ludzi:
Neil A. Armstrong - dowódca misji Apollo 11. 21 lipca 1969 (wg czasu UTC) jako pierwszy człowiek, stanął na Księżycu
Edwin E. „Buzz” Aldrin - wraz z Neilem A. Armstrongiem brał udział w pierwszym lądowaniu na Księżycu.
Charles P. Conrad - jako trzeci człowiek w historii stanął na powierzchni Księżyca. Lądowanie nastąpiło 19 listopada 1969.
Alan L. Bean - czwarty człowiek, który postawił stopę na Księżycu (19 listopada 1969).
Alan B. Shepard - dowódca statku Apollo 14 (trzecia załogowa misja, w czasie której dwaj astronauci wylądowali na powierzchni Księżyca). Lądowanie na Księżycu: 5 lutego 1971
Edgar D. Mitchell - szósty człowiek, który stanął na Księżycu. 5 lutego 1971 rok wraz Shepardem Mitchell (misja Apollo 14) wylądował na Srebrnym Globie. Mitchell jako jeden z niewielu astronautów ujawniał informacje na temat niezidentyfikowanych obiektów latających (UFO), widzianych przez niego podczas wypraw kosmicznych. Twierdził, że jest w 90% pewny, iż wiele spośród tysięcy obiektów tego rodzaju, notowanych od lat 40. XX wieku, należy do przybyszów z innych planet.
David R. Scott - Księżycu. 30 lipca 1971 Scott i James B. Irwin wylądowali na Srebrnym Globie w rejonie tzw. szczeliny Hadleya, w okolicach księżycowych Apeninów. Astronauci po raz pierwszy byli wyposażeni w pojazd LRV, który umożliwiał im poruszanie się po powierzchni Księżyca. Dzięki niemu pokonali trasę liczącą ponad 27 km podczas trzech spacerów księżycowych. Przebywali ponad 18 godzin poza modułem
James B. Irwin - ósmy astronauta na Księżyca. Wraz z Davidem R. Scottem 30 lipca 1971 wylądowali w rejonie tzw. szczeliny Hadleya, w okolicach księżycowych Apeninów.
John W. Young - dowódcy statku kosmicznego Apollo 16. 20 kwietnia 1972 roku Young stanął na powierzchni Srebrnego Globu. Podczas trzech wyjść Young i Duke poruszali się na powierzchni Księżyca korzystając z pojazdu LRV.
Charles M. Duke - w dniach 16–27 kwietnia 1972 uczestniczył w misji Apollo 16. 21 kwietnia Young i Duke wylądowali na Księżycu. Było to piąte lądowanie człowieka na Srebrnym Globie.
Eugene A. Cernan - jedenasty człowiek, który stanął na Księżycu i ostatni, który chodził po jego powierzchni. W dniach 7 – 19 grudnia 1972 był dowódcą Apollo 17, ostatniej wyprawy w ramach programu, która wylądowała na powierzchni Księżyca.
Harrison H. Schmitt - dwunasty człowiek, który stanął na powierzchni Księżyca. 7 grudnia 1972 wystartował do ostatniej misji księżycowej w ramach programu Apollo na pokładzie statku kosmicznego Apollo 17. Dowódcą misji był Eugene Cernan, pilotem modułu dowodzenia „America” – Ronald Evans, a Schmitt – pilotem modułu księżycowego „Challenger”. 10 grudnia astronauci osiągnęli orbitę Księżyca. Dzień później, 11 grudnia Schmitt i Cernan wylądowali w rejonie gór Taurus i krateru Littrow.
Teorie spiskowe
Istnieje szereg teorii spiskowych twierdzących, że lądowania amerykańskich wypraw programu Apollo na Księżycu w latach 1969–1972 były mistyfikacją. Zwolennicy tego poglądu uważają, że amerykańscy astronauci nie wylądowali na Księżycu, a NASA sfałszowała zdjęcia, próbki skał księżycowych i inne dowody tego wydarzenia.
Według wyników sondażu opinii publicznej przeprowadzonego w Stanach Zjednoczonych w 1999 roku przez Instytut Gallupa, na pytanie, czy wierzą, że lądowanie na Księżycu zostało sfingowane, twierdząco odpowiedziało 6% ankietowanych.
Dariusz Frach / thefad.pl
