Rozwój i wychowanie są bardzo złożonymi i skomplikowanymi procesami, a od ich właściwego przebiegu zależą przyszłe losy dziecka. Dowiedz się, jakie czynniki mają największy wpływ na prawidłowe kształtowanie się młodego człowieka.
Zaspokojenie potrzeb fizycznych
Potrzeby fizyczne, czyli potrzeba pożywienia, wody, powietrza, schronienia, ruchu, snu, odpoczynku, dotyku, bliskości i bezpieczeństwa należą do tych najbardziej podstawowych. Ich zaspokojenie wymaga świadomości faktu, że wynikają one z biologicznego wymiaru naszej egzystencji. Są one naturalne i właściwe. Aby zadbać o zrównoważony rozwój dziecka trzeba zapewnić mu dach nad głową, wystarczającą ilość jedzenia, środki higieniczne, lekarstwa i troskliwą opiekę.
Autonomia
Z czasem dziecko powinno otrzymać prawo do samodzielnego podejmowania decyzji. Uczenie się dokonywania wyboru, kierowanie się upodobaniami i ewentualne popełnianie błędów – tych możliwości nie wolno odbierać maluchom. Wspomniane kwestie wydają się kluczowe dla rozwoju i odpowiedniego przebiegu wychowania. Dorastanie polega bowiem na stopniowym braniu odpowiedzialności za swoje postępowanie. Należy pozwolić dziecku współdecydować o życiu rodzinnym, o swoim ciele i ulubionych zajęciach. Dzięki temu maluch zyska poczucie własnej wartości, tak fundamentalne w trakcie dalszego kształtowania się jego charakteru.
Możliwość wyrażania emocji
Dla prawidłowego rozwoju dziecka niezwykle ważne jest to, by mogło ono doświadczać wszystkich emocji i dokonywać ich ekspresji. Tłumienie emocji albo negatywne ocenianie konkretnych uczuć odbije się na zdrowiu fizycznym i psychicznym. Kontakt z emocjami, umiejętność ich rozpoznawania i wyrażania pozwalają zadbać o rozwój intelektualny i wykształcają empatię. Uznanie i respektowanie stanów uczuciowych malucha wiąże się z wyjątkowo istotną potrzebą akceptacji.
Środowisko rodzinne
W rozwoju i wychowaniu dzieci kluczową rolę odgrywa środowisko rodzinne. Właśnie w nim następuje nauka wzorców zachowań i wykształcają się społeczne więzi stanowiące bazę dla wszelkich relacji interpersonalnych w dalszym życiu. Rola rodziny nie polega zatem wyłącznie na zaspokajaniu podstawowych potrzeb dziecka, ale także na kształtowaniu osobowości i wspieraniu aktywności służących poznaniu świata.
Zabawa
Zabawa jest integralną częścią dzieciństwa. Rodzice powinni aktywnie w niej uczestniczyć, zacieśniając więzi z maluchem. Najważniejszą zaletą rozwoju dziecka poprzez zabawę wydaje się to, że wszystko odbywa się w atmosferze rodzinnego ciepła, bezpieczeństwa i czułości. Przygotowane w tym celu zabawki muszą doskonalić nowe umiejętności, pobudzać zmysły, spełniać funkcje poznawcze i rozwijać relacje z najbliższymi osobami.
Co jeszcze wpływa na wychowanie dziecka?
Wśród czynników decydujących o prawidłowym wychowaniu dziecka można wyróżnić na przykład osobistą historię rodzica, czyli to w jakich warunkach wzrastał, dojrzewał i jakich nabrał przez to cech. Nie bez znaczenia pozostają indywidualne interpersonalne zasoby, w tym umiejętność komunikowania się z innymi.
Zaangażowanie rodziców w sprawy rozwoju i wychowania ma bardzo istotne znaczenie dla przyszłych losów dziecka, dla kształtowania się jego osobowości i przyszłych postaw oraz na nabycie konkretnych zdolności. Rozwój fizyczny, intelektualny i emocjonalny rozpoczyna się od najwcześniejszych momentów życia, dlatego warto poznać najważniejsze czynniki determinujące jego przebieg.
Artykuł został przygotowany we współpracy z Tatento