Roman Giertych
Dla określenia czy w danej sytuacji doszło do przestępstwa należałoby w ramach śledztwa zbadać, czy zakup danych obligacji był powiązany z otrzymaniem informacji poufnych.
Opinia Prawna wydana na zlecenie Fundacji Obrony Demokracji (skrót)
Pytanie: Czy nabycie obligacji rządowych przez członka Rady Ministrów, prezesa Rady Ministrów lub inne osoby posiadające dostęp do danych rządowych może być uznane za przestępstwo penalizowana w art. 181 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi o ile osoba kupująca te obligacje wykorzystała informacje poufne do zakupu tych obligacji?
Odpowiedź.
1) Zgodnie z art. 181 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi penalizowana jest (maksymalna grzywna 5 milionów złotych oraz 5 lat pozbawienia wolności) jest takie działanie, które wbrew zakazowi opisanemu w art. 14 litera a rozporządzenia PE i Rady UE nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku wykorzystuje informację poufną.
Art. 14 litera a stanowi: „Zabrania się każdej osobie wykorzystywania lub usiłowania wykorzystywania informacji poufnej”.
W związku z tym, że przepis skierowany jest do wszystkich (erga omnes) dotyczy również członków Rady Ministrów lub ich współpracowników.
2) Dla celów w/w rozporządzenia UE przyjmuje się między innymi (art. 7 ust.), że „informacje poufne są to takie informacje, które w przypadku podania ich do wiadomości publicznej miałyby prawdopodobnie wpływ na ceny instrumentów finansowych.” Mówimy więc o każdej informacji, która nie miała charakteru publicznego, a której ujawnienie mogłoby wpłynąć na ceny papierów wartościowych.
Bez wątpienia obligacje rządowe należą do instrumentów finansowych (patrz art. 4 ust. 1 pkt. 15 dyrektywy 2014/65/UE gdzie określone w załączniku I sekcja C pkt. 1) gdyż są to zbywalne papiery wartościowe.
3) Dla określenia czy w danej sytuacji doszło do przestępstwa należałoby w ramach śledztwa zbadać, czy zakup danych obligacji był powiązany z otrzymaniem informacji poufnych. Członkowie Rady Ministrów, a szczególnie premier mają nieustanny dostęp do różnego rodzaju informacji poufnych przy tak szerokiej ich definicji. Skoro przepis mówi o każdej informacji, która mogłaby mieć wpły na ceny obligacji, to bez wątpienia należy do nich np. informacja o zbliżającej się wojnie, informacja o rzeczywistym stanie budżetu państwa, informacja o rzeczywistym stanie zadłużenia, informacja o drukowaniu pustego pieniądza, informacja o zbliżającym się wzroście inflacji. O ile te informacje nie były podawane publicznie wszystkie mieszczą się w kategorii informacji poufnych.
4) Reasumując:
Czyn członka Rady Ministrów lub innej osoby związanej z rządem polegający na zakupie obligacji rządowych jest przestępstwem o ile wykaże się, że ich zakup miał jakikolwiek związek z informacjami poufnymi pozyskiwanymi w ramach działalności rządowej.
Roman Giertych