Oliver Pieper
Jewgienij Prigożyn, szef grupy Wagnera, prawdopodobnie zginął w katastrofie lotniczej. Niemniej jednak krytycy rosyjskiego prezydenta z reguły żyją w niebezpieczeństwie. Oto przegląd przypadków śmierci w tajemniczych okolicznościach.
Wrzesień 2022 – Rawił Maganow wypada z okna
Dyrektor generalny rosyjskiego koncernu naftowego Łukoil traci życie, wypadając z okna na szóstym piętrze moskiewskiego szpitala. Policja przypuszcza, że wypadek mógł być przypadkiem samobójstwa. Oprócz problemów z sercem u Maganowa zdiagnozowano w szpitalu depresję. Łukoil, rosyjski gigant naftowy, był pierwszą dużą rosyjską firmą, która zaapelowała o zakończenie wojny na Ukrainie. Jednak Maganow nie jest pierwszą ofiarą śmiertelną w koncernie Łukoil od wybuchu wojny. Mówi się, że menedżer Aleksander Subbotin zmarł podczas kontrowersyjnej terapii okultystycznej mającej na celu leczenie uzależnienia od alkoholu.
Sierpień 2020 – trucizna w slipkach Aleksieja Nawalnego
Najzagorzalszy krytyk Putina traci przytomność podczas lotu krajowego z Tomska do Moskwy, a po awaryjnym lądowaniu przebywa w stanie śpiączki w Omsku na Syberii. Nawalny trafia następnie do berlińskiego szpitala Charité, który diagnozuje zatrucie Nowiczokiem, chemicznym środkiem paralityczno-drgawkowym opracowanym w Związku Radzieckim. Później, na platformie Youtube, Nawalny publikuje nagranie rozmowy telefonicznej z podejrzanym agentem rosyjskiego wywiadu FSB, w której przyznaje się on do ataku. Trucizna została przyczepiona do wewnętrznej strony majtek Nawalnego. Rosja twierdzi, że nagranie jest fałszywe.
Sierpień 2019 – morderstwo w Tiergarten w centrum Berlina
Zelimczan Changoszwili, Gruzin czeczeńskiego pochodzenia, który niegdyś walczył przeciwko Rosjanom na Kaukazie, zostaje zastrzelony przez wynajętego zabójcę w biały dzień w stolicy Niemiec. Otrzymał trzy kule w głowę i plecy. Sprawca, agent rosyjskich służb specjalnych Wadim Krassikow, zostaje aresztowany na miejscu zbrodni i dwa lata później skazany na dożywocie.
Kwiecień 2019 – tajemnicza choroba Dmitrija Bykowa
Poeta i satyryk Bykow, który chętnie ostro krytykuje Władimira Putina, jest na tournée literackim na Syberii, kiedy zaczyna źle się czuć w samolocie. Z wciąż niejasnych powodów przez pięć dni przebywa w śpiączce i podłączony jest do respiratora. Na pokładzie obecni byli ci sami agenci służb specjalnych, o których mówi się, że brali udział w ataku na Nawalnego.
Wrzesień 2018 – objawy zatrucia u Piotra Werziłowa
Artysta i aktywista Pussy Riot skarży się na zaburzenia widzenia, mowy i ruchu po tym, jak stawił się w sądzie w Moskwie. Podczas finału Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2018 w Moskwie, Werziłow wbiegł na boisko, aby zwrócić uwagę na przemoc policji w Rosji. Później również był leczony w berlińskim szpitalu Charité, którego lekarze uważają, że przyczyną złego stanu zdrowia było otrucie.
Marzec 2018 – trucizna na klamce domu Siergieja Skripala
Rosyjski podwójny agent Siergiej Skripal i jego córka Julia zostają znalezieni nieprzytomni na ławce w parku niedaleko domu Skripala w Salisbury w Wielkiej Brytanii. Oboje przeżyli atak z użyciem Nowiczoka, w przeciwieństwie do Brytyjki Dawn Sturgess, która również weszła w kontakt ze środkiem paralityczno-drgawkowym. Brytyjska policja uważa, że trucizna została rozprowadzona jako lepka substancja na klamce drzwi.
Luty 2015 – zabójstwo Borysa Niemcowa w pobliżu Kremla
Były wicepremier Federacji Rosyjskiej za rządów Borysa Jelcyna i prominentny krytyk Putina spaceruje ze swoją przyjaciółką po moście w centrum Moskwy, kiedy samochód z czterema pasażerami zatrzymuje się tuż za nim, a Niemcow zostaje zastrzelony czterema kulami w plecy i tył głowy. Trzy godziny wcześniej ponownie ostro skrytykował Władimira Putina w audycji radiowej. W 2017 r. trzech Czeczenów zostało skazanych na długoletnie więzienie; zleceniodawca i motyw zbrodni są nadal niejasne.
Lipiec 2009 – Natalja Estemirowa znaleziona martwa w rowie
Historyk i ówczesna szefowa organizacji praw człowieka Memoriał została uprowadzona z progu swojego domu w stolicy Czeczenii Groznym i znaleziona martwa kilka godzin później w rowie w sąsiedniej republice Inguszetii. Otrzymała kilka strzałów w głowę i klatkę piersiową. Estemirowa obwiniała rosyjskie siły bezpieczeństwa i osławione szwadrony śmierci lojalnego wobec Kremla przywódcy republiki Ramzana Kadyrowa o porwania i łamanie praw człowieka. Śledztwo w sprawie morderstwa nie przyniosło wyjaśnienia.
Styczeń 2009 – mord na Stanisławie Markiełowie i Anastazji Baburowej
Prawnik zajmujący się prawami człowieka i pracownik Memoriału zostaje zastrzelony na ulicy w Moskwie. Markiełow reprezentował czeczeńskie rodziny, których krewni byli ofiarami naruszeń praw człowieka. Zwrócił on też uwagę na radykalną prawicową scenę. Baburowa, dziennikarka opozycyjnej gazety „Nowaja Gazieta”, również zginęła w ataku. Sprawcy wywodzą się z organizacji faszystowskiej. Nie wiadomo, czy było to zabójstwo na zlecenie.
Listopad 2006 – filiżanka herbaty dla Aleksandra Litwinienki
Były agent służb specjalnych, a później dezerter i przeciwnik Putina umiera w agonii w londyńskim szpitalu z powodu zatrucia radioaktywną substancją polon-210. W swojej książce „FSB wysadza Rosję” oskarżył służby specjalne o zorganizowanie eksplozji budynków mieszkalnych w 1999 r., a także kilku innych ataków terrorystycznych w Rosji w celu usprawiedliwienia wojny w Czeczenii i wyniesienia Władimira Putina do władzy. Trucizna została rzekomo dodana do herbaty Litwinienki w hotelowym barze. Nikt nie trafił za kratki za to przestępstwo.
Październik 2006 – morderstwo Anny Politkowskiej w windzie
Antyrządowa dziennikarka „Nowej Gaziety”, która w 2004 roku prawdopodobnie także miała zostać otruta herbatą w samolocie, zostaje zabita w windzie swojego domu pięcioma kulami w klatkę piersiową i głowę – w dniu urodzin Putina. Politkowska była uważana za moralnego obrońcę Czeczenii i krytykowała zarówno panujące tam warunki, jak i zbrodnie wojenne popełnione przez rosyjską armię. Pięć osób podejrzanych o udział w zabójstwie otrzymało długie wyroki więzienia, ale sprawców wciąż nie odnaleziono.
Lipiec 2003 – śmierć w męczarniach Jurija Szczekoczichina
Dziennikarz „Nowej Gaziety”, który pod koniec lat 90. był opozycyjnym deputowanym do Dumy Państwowej i potępiał korupcję i przestępczość zorganizowaną w Rosji, umiera tygodniami w męczarniach z powodu tajemniczego zatrucia. Skóra oddziela się od ciała, jeden organ po drugim zawodzi. Rosyjskie władze odmawiają przeprowadzenia sekcji zwłok, a dokumentacja medyczna znika. Późniejsze badanie próbki skóry w Londynie wskazuje na toksyczny metal ciężki – tal, który był preferowany przez radzieckie tajne służby KGB.
Kwiecień 2003 – morderstwo polityka Siergieja Juszenkowa
Były rosyjski minister informacji, lider partii Liberalna Rosja i przeciwnik Putina, Siergiej Juszenkow, zostaje zamordowany przed swoim domem w Moskwie kilkoma strzałami w klatkę piersiową. Juszenkow był członkiem komisji wywiadu Dumy Państwowej i jednym z najostrzejszych krytyków wojny w Czeczenii i następcy KGB, FSB. Jest on drugim politykiem Partii Liberalnej, który padł ofiarą zamachu. Już w sierpniu 2002 roku Władimir Gołowlow został zastrzelony podczas spaceru z psem.
REDAKCJA POLECA
