Benjamin Restle
Trwa spór między Rosją a Litwą po tym, jak rząd w Wilnie zabronił tranzytu przez swoje terytorium towarów do Kaliningradu. Czym jest Kaliningrad i dlaczego należy do Rosji?
W poniedziałek (20.06.2022) Litwa rozpoczęła blokowanie transportów towarów zakazanych w ramach unijnych sankcji, jadących przez jej terytorium do Kaliningradu – rosyjskiej eksklawy. Zakazane towary to m.in. węgiel, stal oraz materiały budowlane. Rosja uznała ten krok za „jawnie wrogi” i zażądała natychmiastowego zniesienia ograniczeń w transporcie koleją. Litwa natomiast stwierdziła, że jest to jedynie wdrożenie unijnych sankcji nałożonych na Rosję w odpowiedzi na jej wojnę z Ukrainą.
#Litwa nie spodziewa się konfrontacji militarnej z Rosją, ale jest przygotowana jeśli #Rosja odłączy ją od regionalnej sieci elektroenergetycznej – powiedział prezydent Litwy Gitanas Nauseda. https://t.co/XJVc5FiXt3
— Darek Frach (@DarekFrach) June 22, 2022
Kaliningrad
Część Polaków preferuje tradycyjną nazwę: Królewiec, argumentują to tym, że Królewiec jest częścią polskiego dziedzictwa kulturowego – był stolicą Prus Książęcych, będących lennem Polski – zaś Kaliningrad jest nazwą narzuconą przez komunistyczne władze ZSRR. Kontrowersje budzi też postać patrona miasta, Michaiła Kalinina, który jest współwinnym zbrodni katyńskiej.
Miasto zostało założone w 1255 przez Krzyżaków na miejscu pruskiej osady Tuwangste. Krzyżacy postawili zamek, a w 1256 nazywano go zamek Królewska Góra w Sambii. Miasto weszło w skład państwa krzyżackiego, zostając stolicą diecezji sambijskiej. W roku 1300 nadano prawa miejskie Nowemu Miastu (Nova Civitas), które jednak z czasem przejęło nazwę od pobliskiej wsi Lipnik.
W 1454 król Polski Kazimierz IV Jagiellończyk utworzył województwo królewieckie, którego stolicą został Królewiec i włączył je do Polski. 12 kwietnia 1455 miasto zostało odbite przez wojska krzyżackie, a województwo przestało istnieć. W latach 1466–1525, miasto było stolicą zależnych od Korony Królestwa Polskiego Prus Zakonnych. W 1525 zostało stolicą Prus Książęcych, zależnych od króla polskiego jako lenno.
W 1618 Prusy Książęce przeszły we władanie elektorów Brandenburgii. W 1657 uniezależniły się od I Rzeczypospolitej, mimo sprzeciwu stanów miejskich, które wciąż uznawały Królewiec za część Królestwa Polskiego.
W 1662 elektor brandenburski wkroczył z wojskiem do miasta, po czym zmusił je do złożenia przysięgi wierności, jednakże kres prób powrotu pod zwierzchnictwo polskie nastąpił dopiero w 1674.
W 1757 wybuchła wojna siedmioletnia. W sierpniu tego roku wojska rosyjskie pokonały Prusaków pod miastem i zajęły całe Prusy (Królestwo w Prusach). Zgodnie z porozumieniem między Austrią a Rosją, caryca Elżbieta wydała 31 grudnia 1757 ukaz, na mocy którego wcieliła Królestwo w Prusach wraz z Królewcem do Rosji. Po śmierci carycy w 1762, marcu 1763 Rosjanie opuścili miasto.
W 1871 miasto stało się częścią nowo utworzonego Cesarstwa Niemieckiego.
9 kwietnia 1945, miasto zostało zdobyte przez Armię Czerwoną. Oblężenie doprowadziło do zrujnowania miasta i śmierci ponad 100 tys. cywilów. W wyniku konferencji poczdamskiej (1945) miasto znalazło się w granicach ZSRR i 4 lipca 1946 jego nazwę zmieniono na Kaliningrad (na cześć zmarłego właśnie Michaiła Kalinina).
Po wojnie nie doszło do odbudowy miasta, wręcz przeciwnie – w okresie ZSRR dochodziło do celowej degradacji zabytkowej części miasta (w dużej mierze z powodów ideologicznych – chęci zerwania z niemiecką przeszłością). Wskutek tego miasto posiada, pomimo długiej i bogatej historii, niewiele zabytków. W krajobrazie Kaliningradu dominują blokowiska, a miasto nie przypomina dawnego Królewca.
Eksklawa
Obwód kaliningradzki jest najdalej na zachód wysuniętym regionem Rosji. Jest to eksklawa, co oznacza, że nie graniczy on z Rosją kontynentalną. Obwód kaliningradzki zajmuje pas wybrzeża Morza Bałtyckiego na zachodzie, granicząc od północy i wschodu z Litwą, a od południa z Polską. Rozciąga się na powierzchni 15 000 km kwadratowych i zamieszkiwany jest przez około pół miliona mieszkańców. Jego stolicą jest Kaliningrad.
Region Rosji
9 kwietnia 1945, po wielotygodniowym oblężeniu, miasto zostało zdobyte przez Armię Czerwoną. Oblężenie doprowadziło do zrujnowania miasta i śmierci ponad 100 tys. cywilów. W wyniku konferencji poczdamskiej (1945) miasto znalazło się w granicach ZSRR. 4 lipca 1946 jego nazwę znaną w czasach niemieckich jako Koenigsberg zmieniono na Kaliningrad (na cześć zmarłego właśnie Michaiła Kalinina) – a cały obszar otrzymał nazwę obwodu kaliningradzkiego.
Po wojnie nie doszło do odbudowy miasta, wręcz przeciwnie – w okresie ZSRR dochodziło do celowej degradacji zabytkowej części miasta (w dużej mierze z powodów ideologicznych – chęci zerwania z niemiecką przeszłością). Wskutek tego miasto posiada, pomimo długiej i bogatej historii, niewiele zabytków. W krajobrazie Kaliningradu dominują blokowiska, a miasto nie przypomina dawnego Królewca.
Ważny dla Rosji
Położenie geograficzne obwodu kaliningradzkiego jest dla Rosji strategicznie i militarnie korzystne. Znajduje się tu jedyny w Rosji port bałtycki, wolny od lodu przez cały rok, który jest siedzibą rosyjskiej Floty Bałtyckiej. Położenie pomiędzy Litwą i Polską, należącymi do UE i NATO, oznacza, że ich główne stolice znajdują się w bezpośrednim zasięgu rażenia stacjonujących w obwodzie kaliningradzkim pocisków nuklearnych.
Z tego słynie Kaliningrad
W 1724 roku, w Królewcu, dzisiejszym Kaliningradzie, urodził się filozof Immanuel Kant. Spędził on w tym mieście większość życia i tam też został pochowany. Kant znany jest najbardziej ze swojej koncepcji imperatywu kategorycznego. Kaliningrad jest również centrum handlu bursztynem. Znajduje się tu około 80 procent światowych zasobów bursztynu.
DF, thefad.pl
<br /><br /><br /><br /> <img width=”1″ height=”1″ alt=”” src=”https://logs1279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=23&p=thefad.pl::Volltexte::thefad.pl_Volltexte_JS&di=&an=&ac=&x1=1&x2=23&x5=thefad.pl_Volltexte_JS&x6=1&x8=pol-VEU-Volltexte-JavaScript-thefad.pl-dwde&x10=thefad.pl::Volltexte”><br /><br /><br /><br />
REDAKCJA POLECA