Palma kokosowa opisywana jest często "drzewo które zaspokaja wszystkie potrzeby życia" lub "drzewo o tysiącu zastosowań"
El Portillo, Dominican Republic. Fot. TheFad
Palma kokosowa pochodzi z południowo-wschodniej Azji lub z północno-zachodniej Ameryki Południowej.
Kopalne szczątki z Nowej Zelandii wskazują, że rośliny o małych orzechach kokosowych rosły tam już przed 15 milionami lat. Najstarsze skamieniałości były znajdowane w Radżastanie w Indiach. Jej owoce wyrzucone przez morze i zdolne do kiełkowania znajdowano w Norwegii. Obecnie jest najczęściej występującą palmą, gdyż rośnie wzdłuż wszystkich tropikalnych brzegów morskich.
Olej kokosowy
Wszystkie części palmy kokosowej są użyteczne. Z jednego drzewa można uzyskać do 75 "orzechów" rocznie, co stanowi znaczącą wartość ekonomiczną.
Miąższ – biały i mięsisty jest jadalny na surowo lub wysuszony po ugotowaniu. Starty na wiórki używany jest w cukiernictwie. Używa się go również przy produkcji kosmetyków – wygładza i rozjaśnia skórę.
Wnętrze młodego orzecha kokosowego wypełnia przezroczysty płyn, tzw. "woda kokosowa", która używana jest jako napój chłodzący i izotoniczny ze względu na dużą zawartość elektrolitów oraz po fermentacji do wyrobu galaretowatego deseru nata de coco. Dobrze gasi pragnienie. Podaje się ją także w przypadkach biegunki, wymiotów i problemów żołądkowych. Dojrzałe owoce mają znacznie mniej płynu niż młode okazy. Woda orzecha kokosowego jest zbliżona do osocza krwi i może być używana w awaryjnych przypadkach jako dożylne uwodnienie płynne, kiedy brak innego płynu. Jest bogata w potas, wapń i chlorki. Woda jest sterylna aż do chwili kiedy orzech kokosowy zostanie otwarty (chyba, że jest popsuty).
Wnętrze orzecha wypełnia oprócz miąższu - mleko palmowe
Mleko orzecha kokosowego lub "mleko palmowe", zawierające w przybliżeniu 17% tłuszczu, robi się przecierając utarty miąższ orzechów kokosowych z gorącą wodą[5] albo gorącym mlekiem, które wyciąga olej i aromatyczne związki z włókien. Używa się go do drinków, jest też składnikiem kuchni tajskiej i indyjskiej.
Śmietanka orzecha kokosowego zbiera się na powierzchni ochłodzonego mleka orzecha kokosowego. Można z niej uzyskać wysokiej jakości olej kokosowy.
Pozostałe po ekstrakcji oleju włókniste wytłoki zawierają około 20% białka i stanowią doskonałą paszę dla zwierząt hodowlanych.
Z soku z naciętych kwiatostanów orzecha kokosowego robi się wino palmowe, zwane na Filipinach tuba, a południowych Indiach kallu.
Młode listki są jadane na surowo, gotowane lub marynowane jako jarzyna (tzw. kapusta palmowa).
Cukier z palmy kokosowej
- Pąk szczytowy kłodziny zwany sercem palmy – białawy pęd o długości 30-40 cm, jest rzadkim delikatnym przysmakiem. (bez niego roślina ginie). Serca palmy są zjadane w sałatce, zwanej czasami "sałatką milionera".
Z włókna kokosowego wytwarza się liny, pędzle, szczotki, maty zastępujące dywany, uszczelnia się nim łodzie. Jest też używane szeroko w ogrodnictwie do robienia kompostu jako substytut torfu.
Kopra jest wysuszonym miąższem, stosowanym jako składnik ciast. Można z niego wytłoczyć gorszej jakości olej kokosowy
Kłodzinę palmy kokosowej wykorzystuje się w budownictwie i rzeźbiarstwie.
Meble wykonane z drewna palmy kokosowej
Liście służą do wyrobu koszy i przykrywania dachów, budowy płotów czy ścian budynków
Skorupy mogą być używane jako paliwo i są dobrym źródłem węgla drzewnego.
Mieszkańcy Hawajów wydrążali pnie aby robić bębny, pojemniki, lub nawet małe kajaki
Drewna używa się do budowy mebli i, z uwagi na wytrzymałość, kładek.
Z korzeni przyrządza się farbę, płyn do płukania ust i lek przeciw dezynterii. Zgniecionych w miotełkę używa się do mycia zębów.
Połówki skorupy orzecha kokosowego są używane w teatrach i przy udźwiękowieniach filmów. Uderzanie ich o siebie imituje tętent końskich kopyt
Wysuszone połówki skorupy orzecha kokosowego są używane do polerowania podłóg.
Wydrążone skorupy orzecha kokosowego są używane w domowej hodowli zwierząt jako domki dla gryzoni i małych ptaków, albo elementy ozdobne w akwariach z rybkami.
Anna Frach/ TheFad
