W Wielkiej Brytanii znacznie wzrosła wykrywalność nowotworów w ich najwcześniejszym, a ilość nowotworów zdiagnozowanych w zaawansowanej fazie rozwoju z roku na rok spada.
Ja możemy przeczytać w rządowych publikacjach na temat wykrywania i leczenia raka w Anglii w latach: 2010 -2015, największa wykrywalność nowotworów ma miejsce nuż na etapie badań w GP. To wyjątkowo dobra wiadomość, gdyż szanse na przeżycie u pacjenta z wczesnym rozpoznaniem nowotworu są o wiele wyższe.
Koszty NHS przeznaczane na leczenie, wykrywanie raka i opiekę nad chorymi są niebagatelne i wynoszą każdego roku £5 bln. Na tegorocznej konferencji - Public Health England Annual Conference 2015, która odbyła się 15 – 16 września (program konferencji dostępny na stronie: www.phe-events.org.uk) przedstawiono raport informujący o skuteczności wykrywania nowotworów u pacjentów w latach 2006 - 2013.
W 2006 roku 25% wszystkich przypadków nowotworów, czyli jeden na cztery, rozpoznano późno, gdy był on już w stopniu zaawansowanym. W 2013 roku liczba ta spadła do 20%, czyli do jednego na pięciu. W przypadku raka płuc odsetek zdiagnozowanych już na etapie GP wzrósł z 22% w roku 2006 do 28% w 2013 roku, natomiast odsetek osób zdiagnozowanych w szpitalu, gdzie trafili z nowotworem w znacznym stopniu rozwoju spadał z 39% w roku 2006 do 35% w 2013 roku. Jest to bardzo dobra wiadomość, ponieważ szanse na przeżycie u pacjenta z wczesnym rozpoznaniem nowotworu są o wiele wyższe.
Julia Verne, szef Kliniki Epidemiologii i Zdrowia Publicznego przyznała, że ten pozytywny trend w wykrywaniu i leczeniu raka zawdzięczamy przed wszystkim kampaniom, które pomagają ludziom rozpoznać u siebie pierwsze objawy raka, jak i badaniom przesiewowym, które realizuje NHS, min. tzw. NHS Screening Programmes. Warto z nich z nich skorzystać.
Najlepiej nie zgadywać co nam dolega, tylko zawczasu udać się do lekarza. Tym bardziej, że badania możemy uzyskać za darmo! Są to testy dla osób zdrowych, które mają na celu zidentyfikowanie wczesnego etapu choroby.
Dostępne badania
Kobiety i mężczyźni w wieku: 60 – 74 mogą otrzymać bezpłatnie w ramach programu tak zwany zestaw FOB (faecal occult blood) do wykonania w domu. Ten test wykonuje się samodzielnie, pozwala on wykryć krew utajoną w kale, zwykle pierwszy objaw raka jelita grubego. Test ten można otrzymywać co dwa lata aż do74. roku życia, gdy dołączy się do programu. Wraz z testem wysyłana jest instrukcja i szczegółowe informacje. Wyniki wysyłane są bezpośrednio do osób w ciągu 2 tygodni.
Kobiety w wieku od 55 lat wzwyż, mogą ubiegać się o „bowel scope screening”. Jest to test, który wykonuje lekarz lub wykwalifikowana pielęgniarka. Przy pomocy specjalnego instrumentu medycznego zagląda do dolnej części jelita i jeżeli znajdzie usuwa małe narośle, zwane polipem, które nie daje objawów, ale może przekształcić się w raka. Na takie spotkanie trzeba się umówić.
Do programu można zgłosić się kierując zapytanie pod adres:
listownie :
NHS cancer screening programmes
Fulwood House, Old Fulwood Road
S10 3TH Sheffield
mailowo: Info.cancerscreening@nhs.net
lub telefonicznie: 0114 201 3040
Wszelkie dodatkowe informacje można znaleźć na stronie: https://www.gov.uk/guidance/bowel-cancer-screening-programme-overview
Inne bezpłatne programy, z których można skorzystać to:
- „NHS abdominal aortic aneurysm (AAA) programme” – profilaktyka tętniaka aorty brzusznej
- „NHS breast screening (BSP) programme” – mamografia piersi
- „NHS cervical screening (CSP) programme” – cytologia szyjki macicy
- „NHS diabetic eye screening (CSP) programme” – badanie siatkówki oka
- Programy dla kobiet w ciąży lub planujących zajście w ciążę, tj. „NHS fetal anomaly screening programme (FASP)”, czyli USG płodu oraz “NHS infectious diseases in pregnancy screeining (IDPS)”, tj. test dla kobiet w ciąży na obecność: wirusa HIV, żółtaczki typu B, syfilis, różyczki.6. Programy dla nowonarodzonych dzieci do 72 godzin od urodzenia i kolejny pomiędzy 6 a 8 tygodniem życia dziecka - „NHS newborn and infant physical examination (NIPE) screening programme”.
- Programy dla dziecka w wieku 5 dni od urodzenia – „NHS newborn blood spot (NBS) screeining programme”. Jest to test do wykrywania min. anemii sierpowatej u dziecka, mukowiscydozy, wrodzonej niedoczynności tarczycy, wrodzonych chorób metabolicznych czy homocystynurii . Krew pobiera się z pięty dziecka.
- Program „NHS newborn hearing screeining programme (NHSP)” - Przesiewowe badanie słuchu dla dzieci od 4 do 5 tygodnia od urodzenia. Jeżeli ominie się ten test można go zrobić w innym czasie, ale nie później niż u dziecka do 3 miesiąca od urodzenia.
- Program „NHS sickle cell and thalassaemia (SCT) screening programme” – genetyczne badanie, które identyfikuje osoby będące nosicielami genetyczne anemii sierpowatej, talasemii i innych zaburzeń hemoglobiny. Jeśli dwie osoby, które są nosicielami nieprawidłowego genu będą mieć razem dziecko, istnieje zwiększone ryzyko, że niemowlak może odziedziczyć zaburzenia hemoglobiny po rodzicach. Około 5% osób na świecie ma tego typu gen, i ponad 300 000 dzieci rodzi się każdego roku z wrodzoną niedokrwistością spowodowaną nieprawidłową budową hemoglobiny lub ilościowym zaburzeniem syntezy hemoglobiny, odziedziczonych po rodzicu lub rodzicach z „wadliwym” genem. Pełna lista badań dostępna jest tutaj.
Jeżeli zdiagnozowany został u nas nowotwór, warto wiedzieć jaki rodzaj opieki nam przysługuje - niezbędne informacje na ten temat można znaleźć na stronie www.nhs.uk .
Podstawową kwestia jest opieka medyczna, pomoc w codziennych obowiązkach, takich jak: prace domowe, sprzątanie, zakupy, czy nawet mycie się. Po rozmowie z lekarzem lub pielęgniarką możemy liczyć na pomoc wyszkolonej do tego celu osoby lub pracownika socjalnego, który będzie odwiedzał nas w domu. Można liczyć także na terapię, czy nawet dostosowanie mieszkania pod aktualne potrzeby - gdyby na przykład choroba ograniczyła zdolność do poruszania się. Ponieważ lista potrzebujących jest długa, nie każdy może liczyć na pomoc pracowników socjalnych. Chorych wspomagają czasem wolontariusze z takich organizacji jak np. Cancer Research UK czy Macmillan Cancer Support.
Ze strony państwa, chory może liczyć również na:
wsparcie, rozmowę i poradę (w języku angielskim) dotyczącą asystentów do pomocy, o których pisaliśmy powyżej, ale także na pomoc prawną i finansową. Carers Direct infolinia: 0300 123 1053,
tak zwane „posiłki na kółkach”, których koszty pokryje rząd. W celu ich uzyskania należy skontaktować się z najbliższym dla siebie councilem.
Dzięki takiej pomocy chorzy uzyskują niezbędne wsparcie psychologiczne i częściowo wsparcie z zakresie leczenia i niewielkiej pomocy finansowej. A jak wygląda kwestia konkretnej pomocy materialnej, środków na leczenie i pomocy w spłacie zaległości, które spowodowała choroba?
Na stronie rządowej: www.gov.uk/browse/benefits/disability lub pod numerem telefonicznym infolinii 0800 882 200 (textphone 0800 243 355), można zasięgnąć pomocy na temat świadczeń socjalnych.
Z roku na rok jest dostępnych coraz mniej benefitów, dlatego nie warto ryzykować i oprócz pomocy z Państwa: programów profilaktycznych, wsparcia asystentek i wyszkolonych pielęgniarek warto zapewnić sobie dodatkowe środki, gdyby wystąpiła choroba.
Dodatkowe środki finansowe to dodatkowe zabezpieczenie, zapewnienie sobie lepszych lekarstw, dostępu do większej kadry specjalistów, międzynarodowej opieki medycznej. To także brak oczekiwania w długich kolejkach na badania czy skierowanie na leczenie. W sytuacji choroby liczy się czas – im wcześniej i skuteczniej zacznie się działać, tym pacjent ma większe szanse na przeżycie.
4 na 5 pacjentów po diagnozie nowotworu cierpiało nie tylko z powodu choroby, ale także z powodu zmniejszonych środków finansowych i wyższych kosztów życia spowodowanych usłyszaną diagnozą. Zadajmy sobie jednak zasadnicze pytanie - czy po chorobie krytycznej możemy żyć i pracować w taki sam sposób, jak przed chorobą? Czy choroba nie spowoduje luk w budżecie, czy nie wykluczy nas w jakimś stopniu z aktywności zawodowej, przy jednoczesnym wzroście potrzebnych środków finansowych na leki i rehabilitacje. Koszty przeznaczone na leczenie są ogromne, liczone w tysiącach funtów. Państwo może pokryć tylko część z nich. Warto więc zastanowić się na ddodatkowym ubezpieczeniem które pokryje koszty ewentualnego leczenia, lub też opłacenie Skąd je uzyskać, gdy Critical Illness Benefit.
