W wielu częściach świata żonkil jest symbolem nadziei w walce z rakiem, ale teraz ten żółty, piękny kwiat może przybrać bardziej proaktywną rolę.
Niedawno w czasopiśmie naukowym Structure, zostały opublikowane badania prowadzone w RNA Molecular Biology Laboratory (Wydział Nauk i Centrum Badań nad Rakiem ULB), opisano w nich przeciwrakowe działanie naturalnego alkaloidu wyekstrahowanego z żonkili.
Prowadzeni przez Denisa Lafontaine'a naukowcy wyodrębnili naturalny związek przeciwnowotworowy z żonkili (Amaryllidaceae Narcissus). Ustalili, że ten związek, alkaloid zwany hemantaminą, wiąże się z rybosomem. Rybosomy to nanomaszyny niezbędne do przeżycia naszych komórek, ponieważ syntetyzują one wszystkie nasze białka. Aby utrzymać swój niepohamowany wzrost, komórki nowotworowe polegają na zwiększonej syntezie białek - dlatego są szczególnie wrażliwe na terapie, które hamują produkcję i funkcję rybosomów.
W najnowszych badaniach, naukowcy wykazali, że haemantamina blokuje produkcję białka przez rybosomy, spowalniając w ten sposób wzrost komórek nowotworowych. Haemantamina hamuje również wytwarzanie tych nanomaszyn w jąderku („fabryka rybosomów”): ten stres jąderkowy uruchamia aktywację szlaku antynowotworowego, prowadzącego do stabilizacji białka p53 i eliminacji komórek nowotworowych.
Badanie to po raz pierwszy wyjaśnia molekularne działanie przeciwnowotworowe żonkili stosowanych od stuleci w medycynie ludowej.
Haemanthamina należy do dużej rodziny cząsteczek terapeutycznych pochodzenia naturalnego: wiele innych alkaloidów, wykorzystywanych w poprawie stanu zdrowia ludzi, jest pozyskiwanych z roślin. Należą do nich między innymi morfina (silny środek przeciwbólowy), chinina (środek przeciw malarii) czy efedryna (lek przeciw astmie).
W najbliższej przyszłości zespół Denisa Lafontaine'a, we współpracy z Veronique Mathieu (Wydział Farmaceutyczny ULB), przetestuje wpływ na biogenezę rybosomów i działanie czterech alkaloidów Amaryllidaceae, reprezentujących chemiczną różnorodność tych cząsteczek. Ich celem będzie szybka identyfikacja najbardziej obiecującego szkieletu chemicznego, który będzie dalej rozwijany jako wiodący związek w leczeniu raka.
Źródło: Structure
