Układ SCR wykorzystujący płyn do oczyszczania spalin AdBlue to układ, który powinien znaleźć się w każdym nowym samochodzie z silnikiem wysokoprężnym. Czym jest i co należy o nim wiedzieć?
- Czym jest SCR?
- dBlue – co to jest?
- Jak uzupełnić płyn AdBlue?
- Jak działa AdBlue, ile kosztuje?
- Co wchodzi w skład układu SCR?
- Najczęstsze awarie układów SCR i silników diesla
Czym jest SCR?
SCR to układ selektywnej redukcji katalitycznej. Stosowany jest on m.in. w samochodach z silnikiem wysokoprężnym, co związane jest z drastycznymi ograniczeniami emisji spalin obowiązującymi w Unii Europejskiej od 2014 roku (EURO 6). Wcześniej stosowane układy oczyszczania spalin w silnikach diesla nie były w stanie sprostać nowym regulacjom, dlatego w nowych autach tego typu zaczęto instalować dodatkowy układ SCR. Wymaga on zastosowania dodatkowego płynu eksploatacyjnego – AdBlue.
AdBlue – co to jest?
AdBlue jest płynem oczyszczającym spaliny, który składa się z mocznika (32,5%) oraz wody demineralizowanej (67,5%). Jest to płyn nietoksyczny i bezbarwny (wbrew nazwie, która sugerowałaby raczej niebieską barwę). Nazwa AdBlue to zarejestrowany znak towarowy organizacji Verband der Automobilindustrie (VDA), a jego produkcją w Polsce zajmuje się Grupa Azoty.
Jak uzupełnić płyn AdBlue?
AdBlue należy dolać do dodatkowego wlewu, który w większości aut znajduje się obok wlewu paliwa. Aby to zrobić, musimy użyć wtryskiwacza działającego pod wysokim ciśnieniem. Zbiorniki na AdBlue mają ok. kilkunastu litrów pojemności, a gdy płyn będzie się kończył, otrzymamy ostrzeżenie. Jeśli nie uzupełnimy go na czas, silnik może zgasnąć lub samochód nie będzie chciał się ponownie uruchomić po zgaszeniu. Pod żadnym pozorem nie wolno dolewać AdBlue do paliwa – grozi to uszkodzeniem silnika!
Jak działa AdBlue, ile kosztuje?
AdBlue działa na zasadzie neutralizacji szkodliwych dla środowiska cząsteczek tlenku azotu. Wchodząc z nimi w reakcję, płyn dokonuje ich rozkładu na azot i parę wodną, które nie szkodzą środowisku. Z reguły auto zużywa ok. 5% wartości AdBlue, którą zużywa na paliwo, czyli w przypadku np. samochodu spalającego 8 litrów na 100 przejechanych kilometrów, zużyjemy po tym dystansie zaledwie ok. 0,4 litry AdBlue.
Ile kosztuje AdBlue? W przypadku 5-litrowych pojemników zapłacimy 10-14 złotych, 10-litrowych: ok. 20 zł. Oczywiście ceny są zróżnicowane, ale generalnie najtaniej wyjdzie kupować większe zbiorniki. W Internecie oferty będą zdecydowanie lepsze niż na stacjach: warto przejrzeć chociażby oferty Allegro.
Co wchodzi w skład układu SCR?
Układ SCR jest częścią układu wydechowego, montowanego za filtrem cząstek stałych. Najważniejsze elementy układu SCR to:
- Sterownik elektroniczny, zarządzający procesem wtryskiwania AdBlue do katalizatora SCR, a także informujący kierowcę o poziomie płynu i ewentualnych awariach.
- Katalizator SCR, czyli szczelna, metalowa puszka, gdzie dochodzi do zmieszania spalin z AdBlue.
- Podgrzewany zbiornik, gdzie przechowywany jest płyn AdBlue oraz gdzie znajduje się filtr oczyszczający AdBlue z zanieczyszczeń. Często też znajduje się tu grzałka chroniąca płyn przed zamarznięciem.
Najczęstsze awarie układów SCR i silników diesla
Układy SCR mogą sprawiać problemy i nie chodzi tylko o mechaniczne uszkodzenia, np. katalizatora. AdBlue może ulec krystalizacji w czasie mrozu, co prowadzi do uszkodzenia pompy. Uszkodzić też mogą się czujniki azotu i wtryskiwacze. Z drugiej strony równie często awarii ulegają inne elementy złożonej konstrukcji diesla, m.in. turbosprężarki i układ chłodzący (w tym intercooler) czy koło zamachowe. Kupując nowy samochód z dieslem, musimy być więc gotowi na kilka typowych usterek, które mogą się z czasem pojawić przy jego eksploatacji.