Czym zajmuje się radca prawny? Odpowiedź na to pytanie wydaje się prosta, ale w istocie najczęściej mamy tylko mgliste pojęcie na ten temat. No, bo czy rzeczywiście jest tak oczywiste, żeby wskazać różnice między adwokatem i właśnie taką osoba jak radca prawny? Prawo w tym wypadku nie jest do końca sprecyzowane i pozostawia wiele miejsca na interpretacje.
Zasady wykonywania zawodu przez radców prawnych określa specjalna ustawa. W tym wypadku ustawa o radcach prawnych. Radca prawny to zawód zaufania społecznego. Prawo określa to w sposób nie pozostawiające żadnych wątpliwości. Trzeba pamiętać, że radca prawny nie może występować jako obrońca w sprawach karnych i karnoskarbowych. To podstawowa różnica pomiędzy radcą i adwokatem. Ale są też inne. Radca prawny jest przede wszystkim osobą, której praca polega na udzielaniu porad prawnych. Jeśli chodzi o precyzowanie dokładnej definicji, co to jest pomoc prawna to i w tym wypadku prawo jest dość dokładne. Pomoc prawna określane jest jest po prostu jako udzielanie porad, sporządzanie opinii, opracowywanie projektów aktów prawnych, a także występowanie przed sądami i urzędami.
Oczywiście najczęściej radca prawny jest zatrudniony przez konkretną firmę i świadczy usługi porad prawnych na jej rzecz. Tak wygląda prawo w praktyce. To kolejna różnica pomiędzy radcą a adwokatem. Radca prawny może być zatrudniony, na przykład na bazie umowy o pracę, przez konkretnego przedsiębiorcę. I rzeczywiście duży i liczący się na rynku przedsiębiorca z całą pewnością zdecyduje się zatrudnić dobrego prawnika - w tym wypadku będzie to radca prawny. Z adwokatem właściciel firmy może zawrzeć jedynie umowę cywilno-prawną. Na przykład umowę zlecenie, a najczęściej kancelaria adwokacka po prostu wystawi swojemu klientowi fakturę.
W ostatnim czasie do jednej ważnej zmiany jeśli chodzi o pracę radcy prawnego. Radca prawny może już występować jako pełnomocnik przed sądem w sprawach rodzinnych. W tym wypadku chodzi gównie o sprawy rozwodowe. To rzeczywiście nowość. Pozwoliło to zwiększyć dostępność usług i i z punktu widzenia przeciętnego obywatela była rzeczywiście zmianą bardzo pożądaną. Dlaczego? To prostu dzięki temu udało się znacząco obniżyć koszty obsługi prawnej w przypadku spraw rozwodowych. A jak wiadomo rozwody to najbardziej powszechny w naszym kraju casus prawny. Prawo rozwodowe jest bardzo zawikłane, procedury są długie i przewlekłe, dlatego poszerzenie dostępu prawników w tym wypadku okazało się rzeczywiście bardzo korzystne dla przeciętnego zjadacza chleba.
Ostatnio coraz więcej się mówi i możliwości połączenia obu tych zawodów w jeden. Być może doczekamy się takiej sytuacji już wkrótce. Taki dualizm prawniczy występuje obecnie w niewielu krajach, w tym w Polsce. W innych krajach Unii Europejskiej zazwyczaj adwokaci i radcy tworzą tylko jeden zawód. Na razie jednak istnieją obie profesje rozdzielnie. Jest to w dużej mierze fikcja, gdyż kompetencje obu zawodów pokrywają się. Być może wkrótce dojdzie na tym polu do zmian.
| Autor artykułu Artykuł został przygotowany przy współpracy z Kancelarią Radców Prawnych Rafał Walterowicz specjalizującą się w doradztwie podatkowym i prawnym z siedzibą w Poznaniu. |
