Komisja Europejska wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko Polsce, przesyłając wezwanie do usunięcia uchybienia w następstwie opublikowania w Dzienniku Ustaw w piątek 28 lipca br. ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Fot. pixabay
Władze polskie mają miesiąc na odpowiedź na wezwanie do usunięcia uchybienia.
Zastrzenia
Główne zastrzeżenie prawne Komisji w odniesieniu do ustawy dotyczy dyskryminacji ze względu na płeć z powodu wprowadzenia odmiennego wieku przejścia w stan spoczynku dla kobiet (60 lat) i mężczyzn (65 lat) sprawujących urząd sędziowski. Jest to sprzeczne z art. 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i dyrektywą w sprawie równości płci w dziedzinie zatrudnienia.
Poland : infringement procedure over measures affecting judiciary launched. Polish authorities have 1 month to reply https://t.co/DE8Das9XNX
— European Commission (@EU_Commission) 29 lipca 2017
W wezwaniu do usunięcia uchybienia Komisja wyraża również obawę, że uprawnienie Ministra Sprawiedliwości do przedłużania kadencji sędziów, którzy osiągnęli wiek emerytalny, jak również do odwoływania i powoływania prezesów sądów podważy niezależność polskich sądów.
Nowe przepisy umożliwiają Ministrowi Sprawiedliwości wywieranie wpływu na poszczególnych sędziów sądów powszechnych, w szczególności poprzez mało precyzyjne kryteria przedłużania ich kadencji, co podważa zasadę nieusuwalności sędziów.
Ustawa obniża wiek emerytalny, lecz jednocześnie umożliwia Ministrowi Sprawiedliwości przedłużenie mandatu sędziów nawet o dziesięć lat w przypadku kobiet i pięć lat w przypadku mężczyzn. Ponadto nie określono ram czasowych, w jakich Minister Sprawiedliwości ma podjąć decyzję o przedłużeniu mandatu, co daje Ministrowi możliwość wywierania wpływu na sędziów przez cały czas pozostały do wygaśnięcia ich mandatu.
Wiceprzewodniczący Komisji Frans Timmermans przesłał wczoraj pismo do Ministra Spraw Zagranicznych, ponownie zapraszając go oraz Ministra Sprawiedliwości na spotkanie w Brukseli w dogodnym dla nich terminie, aby powrócić do dialogu. Jak stwierdził w kontekście dialogu na temat praworządności: Komisja nadal wyciąga rękę do władz polskich, mając nadzieję na konstruktywny dialog.
Frans Timmermans
Kolejne kroki
W przesłanym przez Komisję wezwaniu do usunięcia uchybienia zwrócono się do polskiego rządu o udzielenie odpowiedzi w terminie jednego miesiąca. Po zbadaniu odpowiedzi Polski albo jeżeli w podanym terminie nie wpłyną żadne uwagi, Komisja może wydać uzasadnioną opinię, co byłoby drugim etapem postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego.
Spór o zagrożenie praworządność w Polsce
W środę 26 lipca kolegium komisarzy postanowiło wszcząć postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego niezwłocznie po opublikowaniu ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Ustawę opublikowano 28 lipca.
Postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego to kolejny krok, odrębny wobec trwającego dialogu na temat praworządności rozpoczętego przez Komisję w styczniu 2016 r. oraz uzupełniającego go zalecenia w sprawie praworządności wydanego w dniu 26 lipca.
Praworządność jest jedną ze wspólnych wartości, na których opiera się Unia Europejska. Jest ona zapisana w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Komisja Europejska, wraz z Parlamentem Europejskim i Radą, odpowiada, zgodnie z Traktatami, za gwarantowanie przestrzegania praworządności jako podstawowej wartości Unii i zapewnienie poszanowania prawa, wartości i zasad UE.
Wydarzenia w Polsce skłoniły Komisję Europejską do podjęcia w styczniu 2016 r. dialogu z polskim rządem zgodnie z ramami na rzecz umocnienia praworządności. Procedura dotycząca ram praworządności – wprowadzona przez Komisję w dniu 11 marca 2014 r. – obejmuje trzy etapy. Cały proces opiera się na stałym dialogu Komisji z danym państwem członkowskim. O jego wynikach Komisja na bieżąco i dokładnie informuje Parlament Europejski i Radę.
(af, df) thefad / Źródło: Komisja Europejska
