Moda jest wszechobecna na całym świecie i we wszystkich kulturach. Nakrycia głowy muzułmańskich kobiet podlegają podobnym zmianom mód jak kolekcje w zachodnich stolicach. Choć dla zachodniego oka panie mogą mieć na głowie zwykłe omotane chusty, one same doskonale wiedzą, która nosi się modnie, a która staroświecko. I aby ukryć włosy, potrafią wydać nieprzyzwoicie duże pieniądze. O różnicach między hidżabem, nikabem, burką a także chimarem, czadorem i abają dowiecie się z tego artykułu.
Rodzaje muzułmańskich zasłon
HIDŻAB po arabsku oznacza „zasłonę”, „okrycie” i wywodzi się od czasownika „chronić”. Dziś ma dwa znaczenia. Po pierwsze jest to najpopularniejszy i najmniej restrykcyjny sposób zasłonienia włosów przy pozostawieniu odkrytej twarzy. – Zwykle to długi piękny szal, który kobiety zmyślnie owijają wokół włosów. Jak to robią? Proszę mnie nie pytać – uśmiecha się Abdel Kader. (Aby nie pozostawiać czytelników w niewiedzy, prezentujemy jeden z najprostszych i najwygodniejszych wiązań chusty. Mody dotyczące ich upięć, frapowań, barw i motywów zmieniają się co sezon i muzułmanki polują na nowinki jak wszystkie kobiety.
Niedawno modne było łączenie dwóch kontrastujących ze sobą kolorów chust. Na Bliskim Wschodzie najnowszym hitem mody są „wysokie głowy” – efekt uzyskiwany poprzez zamocowanie na włosach pod chustą czegoś w rodzaju pudełka po jogurcie. Ta moda przyszła znad Zatoki Perskiej.
Drugie, szersze znaczenie słowa hidżab to po prostu strój spełniający określone kryteria – ma okrywać całe ciało z wyjątkiem twarzy i dłoni, ma być nieprzezroczysty i niezbyt obcisły.
CZADOR to zewnętrzny strój, noszony przez kobiety; jest to jedna z form przestrzegania hidżabu, czyli muzułmańskich zasad ubierania się, wywiedzionych z Koranu. Jest to tradycyjny strój noszony przez kobiety w Iranie.
Czador jest dużą połówką koła z materiału, noszoną otwarciem z przodu. Czador nie ma otworów na ręce ani zamknięć, ale jest utrzymywany na ciele za pomocą rąk lub zębów, lub przez owinięcie końcówek czadoru wokół pasa.
Tradycyjnie, kolor czarny był zarezerwowany, ze względu na skojarzenia ze śmiercią, na pogrzeby[potrzebne źródło], a preferowano czadory białe i kolorowe. Obecnie czarny jest jedynym akceptowanym kolorem czadoru, z wyjątkiem starszych kobiet w rejonach wiejskich.
CHIMAR to rodzaj kapturka zasłaniającego włosy, szyję, ramiona i tułów do talii. Zazwyczaj kolorowy lub biały. Popularny w Malezji, Indonezji oraz w Afryce Zachod niej. Chimar zakrywa zarówno głowę, ramiona, jak i górną część ciała, kończąc się tuż nad talią. Nie zakrywa jednak twarzy. Wraz z dopasowaną kolorystycznie spódnicą stanowi strój, którego muzułmanki używają do modlitwy oraz podczas pielgrzymki do Mekki.
NIKAB przysłania włosy i twarz z wyjątkiem oczu. – Kobiety noszące nikab często stosują bardzo silny makijaż. Malują się węgliście czarną kredką podkreślającą i tak magnetyczne spojrzenie – mówi Dalia. Nikab może być też w wersji z gęstą woalką, którą można zarzucić i ukryć się przed światem zupełnie. Popularny w krajach Zatoki, np. w Katarze czy Kuwejcie.
BURKA rodzaj nieprzezroczystego przykrycia głowy, noszonego dodatkowo oprócz chusty przez muzułmanki przestrzegające purdah. Podobnie do nikabu, burka zasłania całą głowę oprócz małego obszaru wokół oczu. Tak zwana pełna burka lub burka afgańska to strój zakrywający całe ciało, w tym również oczy, które są zakryte siatką umożliwiającą widzenie. W czasie rządów talibów w Afganistanie, burka była obowiązkowym strojem.
Kobiety w niektórych społeczeństwach muzułmańskich lub ich częściach są zobowiązane do noszenia burki na skutek konserwatywnego sposobu odczytywania idei hidżabu z Koranu. W rzeczywistości wymagania co do hidżabu tak dla kobiet, jak i mężczyzn są interpretowane bardzo różnie w zależności od kultury.
Dlaczego muzułmanki zakrywają włosy
Wbrew powszechnej opinii w Koranie nie ma dosłownego nakazu zakrywania włosów. Powiedz wierzącym kobietom, żeby spuszczały skromnie swoje spojrzenia i strzegły swojej czystości; i żeby pokazywały jedynie te ozdoby, które są widoczne na zewnątrz; i żeby narzucały zasłony na piersi, i pokazywały swoje ozdoby jedynie swoim mężom lub ojcom, albo ojcom swoich mężów, albo swoim synom lub synom swoich mężów, albo swoim braciom, albo synom braci, lub synom swoich sióstr; lub ich żonom, lub tym, którymi zawładnęły ich prawice; albo swoim służącym spośród mężczyzn, którzy nie są owładnięci pożądaniem cielesnym; albo też chłopcom, którzy nie poznali nagości kobiet (tłum. prof. Józef Bielawski). Ten fragment dokładnie definiuje, komu muzułmanka może ukazywać się bez zasłony. Ale co dokładnie trzeba zakryć? W Koranie mowa o „ozdobach”, a za takie w krajach islamu uchodzą damskie włosy. Niektórzy rozszerzają to pojęcie też na twarz, zwłaszcza piękną.
Dokładniejsze wskazówki pojawiają się w hadisach, czyli relacjach z życia proroka Mahometa. Choćby w tym o odwiedzinach jego żony Aiszy przez jej siostrę Asmę. Najwidoczniej nie była właściwie ubrana, bo Mahomet zwrócił jej uwagę: „Asmo, kobieta, kiedy osiągnie dojrzałość, nie powinna mieć odkryte nic ponad to i to”, i wskazał twarz i dłonie. Ale o makijażu nic nie mówił.
